واپسین مرد زندگی

واپسین مرد زندگی ات نیستم
واپسین شعرم
نوشته شده به آب زر
آویخته میان سینه هات
واپسین پیامبری هستم
که آدمیان را
به بهشت ناب مژگانت
دعوت میکند

نزار قبانی

دیگر عاشقان تو

من شبیه دیگر عاشقان تو نیستم٬  بانوی من
اگر دیگری ابری به تو دهد
من بارانت می دهم
اگر دیگری فانوسی دهد
من ماه را در دستانت می نهم
اگر دیگری شاخه ای دهد
من درخت را برایت ارمغان می آورم
و اگر دیگری کشتی به تو بدهد
من سفر را پیشکش تو می کنم

نزار قبانی

در بندر آبی چشمانت

در بندر آبی چشمانت
باران رنگ‌های آهنگین می‌وزد
خورشید و بادبان‌های خیره‌کننده
سفر خود را در بی‌نهایت تصویر می‌کنند

در بندر آبی چشمانت
پنجره‌ایست
گشوده به دریا
پرندگانی در دور دست
به جستوی سرزمین‌های به دنیا نیامده

در بندر آبی چشمانت
برف در تابستان می‌آید
کشتی‌هایی با بار فیروزه
که دریا را در خود غرقه می‌سازند
بی‌آنکه خود غرق شوند

در بندر آبی چشمانت
بر صخره‌های پراکنده می‌دوم چون کودکی
عطر دریا را به درون می‌کشم
و خسته باز می‌گردم چون پرنده‌ای

در بندر آبی چشمانت
سنگ‌ها سرشار از آوای شبانه‌اند
در کتاب بسته‌ی چمشانت
چه کسی هزار شعر پنهان کرده ؟

ای کاش ، ای کاش دریانوردی بودم
ای کاش قایقی داشتم
تا هر شامگاه در بندر آبی چشمانت
بادبان برافرازم

نزار قبانی

دروغ عاشقانه

در حضور دیگران می گویم تو محبوب من نیستی
و در ژرفای وجودم می دانم چه دروغی گفته ام
می گویم میان ما چیزی نبوده است
تنها برای این که از دردسر به دور باشیم
شایعات عشق را ٬ با آن شیرینی ٬ تکذیب می کنم
و تاریخ زیبای خود را ویران می کنم

احمقانه٬  اعلام بی گناهی می کنم
نیازم را می کشم ٬ بدل به کاهنی می شوم
عطر خود را می کشم و
از بهشت چشمان تو می گریزم
نقش دلقکی را بازی می کنم ٬ عشق من
و در این بازی شکست می خورم و باز می گردم
زیرا که شب نمی تواند ٬ حتی اگر بخواهد
ستارگانش را پنهان کند
و دریا نمی تواند ٬  حتی اگر بخواهد
کشتی هایش را

نزار قبانی

جز آنکه دوستت بدارم

برف نگران ام نمی کند
حصار یخ رنج ام نمیدهد
زیرا پایداری می کنم
گاهی با شعر
و گاهی هم با عشق
که برای گرم شدن
وسیله ای دیگری نیست
جز آنکه دوستت بدارم

نزار قبانی

بانوی من رسوای زیبایم

بانوی من
رسوای زیبایم
که با تو خوشبو می شوم
تو شعری شکوهمندی
که آرزو می کنم
امضای من در پای تو باشد
و سحر بیانی
که طلا و لاجوردش می چکد

مگر می توانم
در میدان های شعر فریاد نزنم
دوستت دارم
دوستت دارم
دوستت دارم

مگر می توانم
خورشید را
در کشو هایم نگه دارم
مگر می شود
با تو
در پارکی قدم بزنم
و ماهواره ها
کشف نکنند
که تو دلدار منی

نمی توانم
پروانه ای را سانسور کنم
که در خونم شناور است
نمی توانم
یاسمن را باز دارم
از آویختن بر شانه هایم
نمی توانم
شعری عاشقانه را
در پیراهنم پنهان کنم
زیرا
منفجر خواهد شد

نزار قبانی

من می‌خواهم پیش از تو بمیرم

من می‌خواهم پیش از تو بمیرم
تو فکر می‌کنی کسی که بعداً می‌میرد
کسی را که قبلاً رفته است ، پیدا می‌کند ؟
من این‌طور فکر نمی‌کنم

بهتر است مرا بسوزانی
مرا در بخاری اتاقت بگذاری
در یک کوزه
کوزه شیشه‌ای باشد
شفاف ، شیشه سفید
بنابراین می‌توانی آن تو مرا ببینی
فداکاری‌ام را می‌بینی
از این‌که بخشی از زمین باشم ، چشم می‌پوشم
از این‌که گل باشم و بتوانم با تو باشم
چشم می‌پوشم
دارم پودر می‌شوم
تا با تو زندگی کنم

بعداً ، وقتی تو هم مردی
به شیشه من خواهی آمد
و ما با همدیگر زندگی می‌کنیم
خاکستر تو در خاکستر من
تا این‌که نوعروسی بی‌مبالات
یا نوه‌ای بی‌وفا
ما را از آن‌جا بیرون بیندازد

اما ما
تا آن موقع
در هم می‌آمیزیم
آن‌قدر که
حتا در آشغالی که ما را در آن می‌ریزند
ذرات ما پهلو به پهلوی هم خواهند افتاد
با هم دست در خاک فرو خواهیم کرد
و یک روز ، اگر یک گل وحشی
از این تکه از خاک تغذیه کند و شکوفه دهد
بالای تنش ، مشخصاً
دو گل خواهد بود
یکی تو هستی
یکی منم

نزار قبانی

بنشین تا ببینم

بنشین تا ببینم
تا کجا مرز چشمان توست
تا کجا مرز غم های من است
آبهای ساحلی تو کجا آغاز می شود
خون من کجا پایان می گیرد

بنشین تا به تفاهم برسیم
که بر کدام پاره از اجزای پیکر من
فتوحات تو خاتمه خواهد گرفت
و در کدام ساعت از ساعات شب
شبیخونهای تو آغاز خواهد شد

کمی با من بنشین
تا بر سر شیوه ای از عشق به توافق برسیم
که در آن نه تو کنیز من خواهی بود
و نه من مستعمره ای کوچک
در فهرست مستعمره های تو
آنها که از سده هفدهم
خواهان آزادی از نارهای سینه ی تواند
و آن دو گوش نمی دهند
هیچ گوش نمی دهند

نزار قبانی

عشقت به من آموخت

عشقت به من آموخت که اندوهگین باشم
و من قرن ها محتاج زنی بوده ام که اندوهگینم کند
به زنی که چون گنجشکی بر بازوانش بگریم
به زنی که تکه های وجودم را
چون تکه های بلور شکسته گرد آرد

می دانم بانوی من ، بدترین عادات را عشق تو به من آموخت
به من آموخت
که شبی هزار بار فال قهوه بگیرم
و به عطاران و طالع بینان پناه برم
به من آموخت که از خانه بیرون زنم
و پیاده رو ها را متر کنم
و صورتت را در باران ها جستجو کنم
و در نور ماشین ها
و در لباس های ناشناختگان
دنبال لباس هایت بگردم
و بجویم شمایلت را
حتی ، حتی
حتی در پوستر ها و اعلامیه ها

عشقت به من آموخت که ساعت ها در اطراف سرگردان شوم
در جستجوی گیسوان کولی
که تمام زنان کولی بدان رشک برند
به جستجوی شمایلی در جستجوی صدایی
که همه ی شمایل ها و همه صداهاست

تفاوت من و آسمان

معشوقم از من می‌پرسد
تفاوت بین من و آسمان چیست ؟
تفاوت ، عشق من
این است که وقتی تو می‌خندی
من آسمان را از یاد می‌برم

نزار قبانی

فرهنگ مرا

ای بانویی که دستانت
فرهنگ مرا ساخت
بگذار
بر آینه ی دستانت بوسه زنم
و پیش از سفر توشه ای برگیرم
بگذار
روی پیانو به خواب روم
که از وسعت عمر دیگر چیزی نمانده است
می خواهم نقش هایی برگیرم
از شکل دستانت
از صدای دستانت
از سکوت دستانت
آیا کمی در برابرم خواهی نشست
تا که محال را رسم کنم ؟

نزار قبانی

تردید نکن

روزی که به مردی برخوردی
که یاخته های تن‌ات را به شعر بدل کند
و با پیچش موهایت شعر بسازد
روزی که به مردی برخوردی
که قادرت کند مثل من
با شعر حمام کنی
سرمه بکشی
و موهایت را شانه کنی

آن روز می گویم تردید نکن
با او برو
مهم نیست مال من باشی یا او
مهم این است مال شعر باشی

نزار قبانی

شهادت می دهم

شهادت می‌دهم
غیر از تو
زنی نیست
که حماقت مرا تاب بیاورد
و بر دیوانگی‌ام صبور باشد
آن‌ چنان ‌که تو صبوری کردی

شهادت می‌دهم
زنی نیست
که ناخن‌هایم را بگیرد
کاغذهایم را مرتب کند
و مرا به بهشت کودکان وارد کند
غیر از تو

شهادت می‌دهم
جز تو زنی نیست
که مرا بسازد
آنچنانکه تو ساختی
و رهایی‌ام بخشد
آن چنان ‌که تو رهایی‌ام بخشیدی

شهادت می‌دهم
غیر از تو زنی نیست
که با من چون کودک شیرخواره‌ای رفتار کند
و مرا با شیر گنجشک‌ها
و شهد گل‌ها
بپروراند

شهادت می‌دهم
غیر از تو زنی نیست
که با من
به بخشندگی دریا باشد
نوازش‌ام کند
ویران‌ام کند

آن‌گونه که تو کردی

صبر ایوبی

قول داده ام
هنگام شنیدن نام ات بی خیال باشم
از این قول در گذر
چرا که با شنیدن نام ات
صبر ایوب را کم دارم
برای فریاد نزدن

نزار قبانی

همه نیاز من

امروز همه نیاز من این است که تو را به نام بخوانم
و مشتاق حرف حرف نام تو باشم
نمی‌توانم نامت را در دهانم
و تو را در درونم پنهان کنم
گل با بوی خود چه می‌کند ؟
گندم زار با خوشه ؟

دیگر نمی‌توانم پنهانت کنم
از درخشش نوشته‌هام می‌فهمند به تو می‌نویسم
از شادی قدم‌هایم ، شوق دیدن تو را
از انبوه گل بر لبم بوسه‌ی تو را

چه طور می‌خواهی قصه‌ی عاشقانه‌مان را
از حافظه‌ی گنجشکان پاک کنی ؟
و قانع‌شان کنی که خاطرات‌شان را منتشر نکنند ؟

نزار قبانی

کارناوال آتش بازی

چشمانت کارناوال آتش بازیست
یک روز در هر سال
برای تماشایش میروم
و باقی روزهایم را
وقت خاموش کردن آتشی میکنم
که زیر پوستم شعله میکشد

نزار قبانی

عشق تو پرنده‌ای سبز است

عشق تو پرنده‌ای سبز است
پرنده‌ای سبز و غریب
بزرگ می‌شود همچون دیگر پرندگان
انگشتان و پلک‌هایم را نوک می‌زند

چگونه آمد ؟
پرنده‌ی سبز کدامین وقت آمد ؟
هرگز این سؤال را نمی‌اندیشم محبوب من
که عاشق هرگز اندیشه نمی‌کند

عشق تو کودکی‌ست با موی طلایی
که هر آن‌چه شکستنی را می‌شکند
باران که گرفت به دیدار من می‌آید
بر رشته‌های اعصاب‌ام راه می‌رود و بازی می‌کند
و من تنها صبر در پیش می‌گیرم

عشق تو کودکی بازیگوش است
همه در خواب فرو می‌روند و او بیدار می‌ماند
کودکی که بر اشک‌هایش ناتوانم

دن کیشوت کوچک

هر مرد که پس از من ببوسدت
بر لبانت
تاکستانی را خواهد یافت
که من کاشته ام

در نامه ی آخر نوشته بودی
جنگ را بمن باخته ای
تو جنگ نکردی تا ببازی
خانم دن کیشوت
در خواب به آسیابهای بادی حمله ور شدی
با باد جنگیدی
بی انکه حتی یک ناخن مطلایت ترک بردارد
تاری از گیس بلندت کم شود
یا قطره ای خون بر سفیدی پیراهنت شتک زند

چه جنگی ؟
تو با یک مرد نجنگیده ای
نه لمس کرده یی بازو و سینه ی مردی حقیقی را
نه با عرق یک مرد غسل کرده ای
تو سازنده ی مردان اسبان کاغذی بودی
با عشق رفاقتی کاغذی

دن کیشوت کوچک
بیدار شو
و به صورتت آبی بزن
فنجانی شیر بنوش
تا به کاغذی بودن مردانی که دوستشان میداشتی
پی ببری

نزار قبانی

وقتی گفتم دوستت می‌دارم

وقتی گفتم دوستت می‌دارم
می‌دانستم که الفبایی تازه را اختراع می‌کنم
به شهری که در آن
هیچ کس خواندن نمی‌داند
شعر می‌خوانم
در سالنی متروک
و شرابم را در جام کسانی می‌ریزم
که یارای نوشیدنشان نیست

نزار قبانی

بزرگترین عاشقان دنیا

آموزگار نیستم
تا عشق را به تو بیاموزم
ماهیان نیازی به آموزگار ندارند
تا شنا کنند
پرندگان نیز آموزگاری نمی خواهند
تا به پرواز در آیند
شنا کن به تنهایی
پرواز کن به تنهایی
عشق را دفتری نیست
بزرگترین عاشقان دنیا
خواندن نمی دانستند

نزار قبانی